W pierwszych dniach II wojny światowej żołnierze Wehrmachtu dokonali okrutnej zbrodni na ludności cywilnej Czekaja. W dniu 8 września 2022 r., w 83. rocznicę tragicznych wydarzeń, przy pomniku w tej niewielkiej wsi uczczono pamięć pomordowanych mieszkańców Ziemi Uniejowskiej.
Uroczystość rozpoczęła się o godzinie 17.00 polową mszą w intencji ofiar, odprawioną przy pomniku przez ks. Andrzeja Ziemieśkiewicza – proboszcza parafii w Uniejowie.
Kazanie wygłosił ks. Jakub Kupiński. Wikariusz przywołał słowa papieża Jana Pawła II wypowiedziane przy Grobie Nieznanego Żołnierza w 1979 r.: „Przyklęknąłem przy tym grobie, aby oddać cześć każdemu ziarnu, które — padając w ziemię i obumierając w niej, przynosi owoc”.
Po nabożeństwie, głos zabrał p. Tomasz Wójcik – historyk i regionalista, Przewodniczący Rady Miejskiej w Uniejowie, który przybliżył zebranym wrześniowe wydarzenia na Ziemi Uniejowskiej. Padły nazwiska zbrodniarzy i nakreślony został okrutny los mieszkańców. Przewodniczący nawiązał także do obecnego konfliktu na Ukrainie:
W tym roku nasza modlitwa i obecność, ma szczególny oddźwięk. Tyle razy stawaliśmy tutaj myśląc: „Nigdy więcej wojny”. Dziś, kilkaset kilometrów stąd trwa wojna. Nieszczęście Czekaja powtarza się teraz w 2022 r. w wielu ukraińskich miastach i wsiach. Wobec tej rzeczywistości stajemy bezradni, Jedyne, co możemy zrobić, to jeszcze głośniej, jeszcze mocniej, jeszcze wyraźniej mówić: „Nigdy więcej wojny”. Niech nigdy więcej nie powtórzy się dramat Czekaja i Ziemi Uniejowskiej.
W swoim ostatnim przemówieniu, Iwona Koperska – Przewodnicząca Sejmiku Województwa Łódzkiego, mówiła o losie wojennym bezbronnych cywilów, zarówno tych z terenu gminy Uniejów jak również w innych miejscach Polski.
Jesteśmy winni pamięć tym, którzy zostali zamordowani tylko dlatego, że mówili po polsku, a komuś się to nie podobało. Jesteśmy winni pamięć tym wszystkim, którzy zostali bestialsko pomordowani – mówiła Przewodnicząca.
Tradycyjnie uroczystości uświetnili przedstawiciele Reprezentacyjnego Oddziału Konnego Towarzystwa Byłych Żołnierzy i Przyjaciół 15. Pułku Ułanów Poznańskich, którzy co roku, upamiętniają wrzesień 1939 roku przemarszem szlakiem bojowym 15 Pułku Ułanów Poznańskich do miejsca śmierci dowódcy ppłk. Tadeusza Mikke, który 12 września 1939 r. zginął raniony kulami w rejonie Ziewanic.
Ułan Zdzisław Pilarski odczytał apel poległych.
Obchody patriotyczne w Czekaju zwieńczyło złożenie kwiatów pod pomnikiem przez liczne delegacje, m.in. przez rodziny pomordowanych, delegacje samorządowców i parlamentarzystów, przedstawicieli stowarzyszeń, spółek, placówek edukacyjnych, jednostek OSP gminy Uniejów, Orkiestry dętej ZHP-OSP w Uniejowie pod batutą Jakuba Pięgota oraz mieszkańców Czekaja i okolic.
Swoją obecnością uroczystość uświetnili: Iwona Koperska – Przewodnicząca Sejmiku Województwa Łódzkiego, w imieniu Posła na Sejm RP Piotra Polaka Dorota Więckowska – Radna Sejmiku Wojewódzkiego, Wojciech Janczyk – Rzecznik Sejmiku Woj. Łódzkiego Małgorzata Komajda – Starosta Poddębicki, Józef Kaczmarek – burmistrz Uniejowa.
W podnuniejowskiej wsi, w dniu 8 września 1939 roku żołnierze Wehrmachtu dokonali zbrodni na ludności cywilnej. Oprócz 18 osób zamordowanych w Czekaju, Niemcy zabili tego samego dnia także 18 mieszkańców Woli Przedmiejskiej i 36 mężczyzn z Uniejowa. Dzień wcześniej zastrzelono 25 osób z Biernacic. Wiadomo, że pierwszych dniach września zginęło łącznie co najmniej 200 osób, mieszkańców ziemi uniejowskiej.
Aby uczcić pamięć pomordowanych ofiar, od lat przy pomniku w Czekaju organizowane są uroczystości patriotyczno – religijne upamiętniające tamte wydarzenia.
A. Ow.
