Kolegiata w Uniejowie została podniesiona do godności Bazyliki Mniejszej. Decyzję, którą podjęto w Watykanie, ogłosił ks. Infułat Andrzej Ziemieśkiewicz z niedzielę 27 kwietnia 2025 r.
Wielka radość wśród wiernych i mieszkańców Uniejowa – na mocy decyzji papieża Franciszka kolegiata pw. Najświętszej Marii Panny została podniesiona do rangi bazyliki mniejszej. To tytuł honorowy nadawany przez papieża kościołom odznaczającym się szczególnym znaczeniem historycznym, duszpasterskim i liturgicznym. Nadanie tytułu jest wyrazem uznania dla wyjątkowej roli, jaką świątynia odgrywa w życiu religijnym lokalnej wspólnoty jak i w kontekście całego Kościoła.
Władze parafii zabiegały o ten honor przez ponad półtora roku. Inicjatywa wyszła od ks. Infułata Andrzeja Ziemieśkiewicza i parafian, a formalny proces rozpoczął biskup Diecezji Włocławskiej. Po pozytywnym zaopiniowaniu przez Episkopat Polski sprawa trafiła do Nuncjatury Apostolskiej, a następnie do Watykanu, gdzie 8 kwietnia br. w imieniu Papieża Franciszka, zdecydowano o przyznaniu kościołowi w Uniejowie tytułu bazyliki mniejszej. Formalny dekret sygnowała Kongregacja ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów w Watykanie.
Radosne wieści przekazał ks. proboszcz podczas niedzielnych mszy św. w dniu 27 kwietnia:
To ogromny zaszczyt, ale i odpowiedzialność. Chcemy, aby nasza bazylika była miejscem modlitwy, jedności i świadectwa wiary dla wszystkich pokoleń.
Do tej pory świątynia uniejowska nosiła tytuł kolegiaty. To określenie stosowane jest dla świątyni, która jest uznawana za jedną z najważniejszych w diecezji, ale nie będącą katedrą. Nazwa kolegiata pochodzi od łacińskiego słowa collegium, co w dosłownym tłumaczeniu oznacza szkołę wyższą. Dlatego, że przy kolegiacie istnieje tzw. kapituła kanoników. I rzeczywiście, w Uniejowie istnieje tzw. Kapituła Uniejowska.
Jakie kryteria musi spełnić kościół, aby zyskać wyróżnienie bazyliki mniejszej?
Nazwa bazylika pierwotnie związana była raczej z formą architektoniczną danej budowli, a nie z jej funkcją. Sama nazwa pochodzi od greckiego słowa βασιλικός (wym. basilikos), co oznacza królewski.
We współczesnym Kościele bazylika to kościół, który posiada taki tytuł z nadania papieża. Godność bazyliki otrzymuje dana świątynia ze względu na wartość zabytkową oraz z uwagi na wyjątkową rolę, jaką pełni w życiu liturgicznym i duszpasterskim.
Jak podkreśla ks. Infułat, ważną rolę w procesie starań odegrała publikacja albumu pt. ,,U progów św. Bogumiła. Arcybiskupia kolegiata w Uniejowie”, który zarówno w warstwie treściowej jak i wizualnej stanowi odpowiedź na wymagane kryteria, podkreśla rolę arcybiskupów gnieźnieńskich, którzy przyczynili się do powstania i rozwoju Uniejowa oraz eksponuje kult św. Bogumiła, który w Uniejowie otaczany jest szczególną czcią.
Wraz z uzyskaniem godności bazyliki mniejszej uniejowska świątynia zyskała także prawo do noszenia specjalnych insygniów, takich jak ombrellino (baldachim w barwach papieskich) oraz tintinnabulum (dzwonek), które symbolizują więź świątyni z Ojcem Świętym.
W najbliższych miesiącach planowane są uroczystości związane z oficjalnym nadaniem tytułu bazyliki mniejszej, w których udział wezmą przedstawiciele duchowieństwa, władz lokalnych oraz licznie zgromadzeni wierni. Będzie to okazja do wspólnego świętowania i wyrażenia wdzięczności za to wyjątkowe wyróżnienie dla uniejowskiej świątyni.
Kolegiata uniejowska ma bogatą historię i od wieków była ważnym miejscem wydarzeń religijnych i społecznych, świadkiem przemian oraz centrum życia duchowego. Od 11 lat jej historię dopisuje i ubogaca proboszcz, ks. Infułat Andrzej Ziemieśkiewicz. W ciągu ostatnich lat w świątyni przeprowadzono liczne prace renowacyjne o łącznej wartości 6 mln zł. Obejmują one m.in. odnowienie polichromii i ołtarzy.
W kolegiacie powstał także ołtarz adoracji Najświętszego Sakramentu, który w 2023 roku otwarto w odrestaurowanej kaplicy. Wszystkie te zabiegi służą przywróceniu pierwotnego splendoru kościoła, który od samego początku nierozerwalnie łączył się z wizerunkiem naszego miasta.
A.Ow.
