Wojna na Ukrainie trwa już od trzech tygodni. Aby ułatwić dzieciom uchodźców start w nowej rzeczywistości, polskie placówki oświatowe, w tym również te z terenu gminy Uniejów wychodzą naprzeciw potrzebom edukacyjnym i otwierają swe podwoje.
Od rozpoczęcia działań wojennych, granicę polsko-ukraińską przekroczyło już blisko 2 mln osób, które uciekły przed bombardowaniem. Niosąc ze sobą traumę wojny, trafiły do Polski – kraju, który choć jest kulturowo podobny, to jednak inny. Wiele z nich to dzieci – ich najbliższa przyszłość to edukacja w polskich szkołach.
Pod tym względem placówki z terenu gminy Uniejów nie stanowią wyjątku i część dzieci już bierze czynny udział w zajęciach. Tylko w ubiegłym tygodniu do szkól w Wilamowie, Wieleninie i Uniejowie oraz do przedszkola miejskiego w Uniejowie trafiło po kilkanaście dzieci w różnym wieku.
Brak znajomości języka polskiego nie stanowi formalnej przeszkody. Przyjęcie do szkoły wymaga złożenia przez rodziców lub opiekunów prawnych wniosku o przyjęcie, a decyzję w tej sprawie podejmuje dyrektor. Nie trzeba też mieć umowy najmu mieszkania czy meldunku, wystarczy poświadczenie właściciela mieszkania, w którym rodzina z dziećmi zamieszkała.
Jakie dokumenty są potrzebne?
Rodzice, którzy chcą zapisać dzieci do szkoły, powinni zebrać dokumenty z dotychczasowej nauki dziecka (na przykład świadectwa ukończenia klasy, zaświadczenia o przebytych egzaminach itp.). W obecnej sytuacji wiele rodzin może nie posiadać stosownej dokumentacji, ale przepisy dopuszczają taką możliwość. Rodzic, który nie ma dokumentów dziecka, powinien napisać oświadczenie o sumie ukończonych lat nauki ze wskazaniem placówki, do której dziecko uczęszczało.
A co z przedszkolakami?
W przypadku młodszych dzieci – tych w wieku przedszkolnym – edukacja i opieka nad nimi przebiegają zgodnie z Prawem oświatowym. To oznacza, że wszystkie dzieci w wieku 3-6 lat, które nie mają polskiego obywatelstwa mają prawo do korzystania z opieki przedszkolnej.
* Dzieci w wieku od 3 do 5 lat mają prawo (czyli mogą, ale nie muszą) korzystać z wychowania przedszkolnego w przedszkolu lub oddziale przedszkolnym przy szkole podstawowej.
* Dzieci w wieku 6 lat mają obowiązek (czyli muszą) odbyć roczne przygotowanie przedszkolne w przedszkolu lub oddziale przedszkolnym przy szkole podstawowej.
O przyjęciu dziecka do przedszkola/oddziału przedszkolnego w trakcie roku szkolnego decyduje dyrektor przedszkola/szkoły podstawowej, w której funkcjonuje oddział przedszkolny. Jeśli w placówce nie będzie miejsc – przedszkola nie podlegają rejonizacji – placówki z wolnymi miejscami wskazać powinna gmina.
Do czego mają prawo ukraińscy uczniowie?
Edukacja dla dzieci z Ukrainy jest nieodpłatna. Mają też prawo do dodatkowych bezpłatnych godzin języka polskiego oraz do nauki w tzw. oddziałach przygotowawczych.
Uczniowie z zagranicy mogą korzystać z zajęć wyrównawczych w zakresie poszczególnych przedmiotów. Uczniowie oraz ich rodzice mogą liczyć na pomoc psychologicznopedagogiczną w związku z doświadczeniem migracyjnym, udzielaną m. in. przez psychologów, pedagogów i terapeutów pedagogicznych. O zakresie tego wsparcia decyduje dyrekcja szkoły.
Nowa sytuacja, nowe wyzwania
Choć bariera językowa nie stanowi przeszkody do podjęcia nauki, to bez wątpienia stanowi duże wyzwanie. Gminne placówki mają już pewne doświadczenie w pracy z dziećmi z zagranicy. W placówkach uczą się dzieci rodziców, które przybyły na teren gminy w celach zarobkowych jeszcze na długo przed wybuchem wojny.
Wprawdzie dużo się mówi o oddziałach przygotowawczych, ale ich uruchomienie należy rozważyć w kontekście liczby kandydatów. W chwili obecnej dzieci dołączają do klas i integrują się z polskimi kolegami. Mówimy do nich bardzo dużo po polsku, dużo tłumaczymy, ale też prosimy o nauczenie nas podstawowych zwrotów po ukraińsku, żeby czuły naszą empatię. Nasi nauczyciele korzystają na lekcjach ze specjalnych aplikacji – tłumaczy – mówi dyrektor SP w Uniejowie, Piotr Kozłowski.
Najważniejsze dobro dzieci
Polska szkoła i polska edukacja już stoi przed dużym wyzwaniem. A to dopiero początek nowości, ponieważ cały czas rośnie liczba nowych uczniów. Wytyczne dla funkcjonowania ukraińskich dzieci w placówkach oświatowych określa Ministerstwo Edukacji Narodowej, ale z uwagi na dynamikę sytuacji często ulegają modyfikacjom, więc trzeba śledzić stronę MEN na bieżąco.
Większa liczba uczniów oznacza większe potrzeby w zakresie zapotrzebowania na podręczniki, sprzęty, szafki. Uniejowska podstawówka zachęca np., aby uczniowie będący rodzeństwem dzielili szafki w szatni.
Wytyczne to jedno, a my w miarę możliwości staramy się wprowadzać nasze własne rozwiązania, które ułatwią nam wszystkim odnaleźć się w nowej sytuacji. Musimy się zmierzyć z różnicami programowymi, zależy nam jednak, aby w miarę możliwości niwelować straty edukacyjne. Cieszy także otwartość naszych uczniów. Nauczyciele przekazują informacje, z których jednoznacznie wynika, że uczniowie z przyjmują nowych kolegów z życzliwością, wsparciem i gotowością pomocy – reasumuje dyrektor Kozłowski.
A.Ow.
