Bogactwo historyczne, kulturalne i religijne – tak można podsumować zakres tematyczny Seminarium Spycimierskiego, które odbyło 18 listopada br. Co działo się podczas 6. edycji wydarzenia?
16 grudnia 2021 r. tradycja układania kwietnych dywanów na procesję Bożego Ciała została wpisana na Reprezentatywna Listę Dziedzictwa Niematerialnego Ludzkości UNESCO. Niemal w przededniu pierwszej rocznicy odbyło się seminarium spycimierskie, z udziałem przedstawicieli świata nauki i kultury, społeczności parafialnej oraz przedstawicieli samorządu gminy Uniejów, by wspólnie podsumować miniony rok oraz projekt pn. „Procesja Bożego Ciała z tradycją kwietnych dywanów w Spycimierzu w kontekście krajobrazu kulturowo-przyrodniczego”.
Pierwsza część seminarium odbyła się w Miejskiej Bibliotece Publicznej w Uniejowie. Koordynator ds. dziedzictwa niematerialnego Andrzej Szoszkiewicz przypomniał wydarzenia w okresie pomiędzy sesjami seminaryjnymi: wśród nich m.in. moment wpisu i grudniowe uroczystości, ustanowienie przez gminę Uniejów bieżącego roku Rokiem UNESCO i działania z tym związane, ogólnopolską konferencję kwietniową „Dziedzictwo niematerialne: szanse i wyzwania dla samorządów” oraz uroczystości Bożego Ciała z udziałem Gości z Finlandii i Włoch.
Głos zabrali także prelegenci z Włoch, którzy połączyli się z uczestnikami online: prezes włoskiego stowarzyszenia InfiorItalia Andrea Melilli podsumował siedmioletnią współpracę z Uniejowem i Spycimierzem, natomiast Eduardo Carbone badacz kwietnych dywanów przedstawił najnowsze dane związane z kulturą układania kwietnych dywanów na świecie.
Ostatnim punktem tej części wydarzenia była prezentacja i omówienie publikacji „Tom Spycimierski” pod redakcją prof. Katarzyny Smyk z UMCS w Lublinie jako efekt kolejnych dwuletnich badań realizowanych przez zespoły badawcze w ramach wspomnianego wyżej projektu.
Druga część seminarium odbyła się w Sali OSP w Spycimierzu przy szerokim udziale mieszkańców parafii. Spotkanie rozpoczęło się wręczeniem certyfikatów dla najbardziej zaangażowanych osób i instytucji w procesie starań o wpis UNESCO. Joanna Cicha Kuczyńska – Radca Ministra w Departamencie Ochrony Zabytków Ministerska Kultury i Dziedzictwa Narodowego złożyła certyfikaty na ręce Marii Pełki i Joanny Winnickiej – przedstawicielek parafialnego stowarzyszenia „Spycimierskie Boże Ciało”, ks. Dariusza Ziemniaka reprezentującego parafię Spycimierz, Beaty Szymczak dyrektor Biblioteki Miejskiej w Uniejowie oraz Józefa Kaczmarka burmistrza miasta Uniejów.
To bardzo ważna chwila dla samorządu i miejscowej parafii. To ukoronowanie wszystkich działań, które miały miejsce przez wiele lat. Przy okazji pokazaliśmy samorządom i małym organizacjom lub stowarzyszeniom, że jest możliwość skutecznego ubiegania się o wpis na listę UNESCO – mówił burmistrz Józef Kaczmarek.
Jednym z punktów programu było omówienie działalności stowarzyszenia „Spycimierskie Boże Ciało”. Była prezes stowarzyszenia Maria Pełka dokonała podsumowania najważniejszych przedsięwzięć realizowanych przez stowarzyszenie w ciągu minionych 6 lat.
Następnie przedstawiono raporty z badań terenowych przeprowadzonych w latach 2021-2022: dr Marzena Makowska – Iskierka z zespołu geografów pod kierunkiem prof. Bogdana Włodarczyka z Uniwersytetu Łódzkiego zaprezentowała raport z badań geograficzno-przestrzennych, a prof. Katarzyna Smyk z UMCS w Lublinie przybliżyła zebranym wyniki badań etnologicznych.
W tym roku dzięki wsparciu i z inicjatywy burmistrza Kaczmarka poprowadzono także badania dronowe oraz pionierskie badania teleinformatyczne na podstawie logowania z telefonów komórkowych. Dane, które są obecnie w opracowaniu mają za zadanie określić skalę zjawiska oraz zobrazować ruch odwiedzających w obrębie Spycimierza i Uniejowa w dniu święta.
Ponadto, burmistrz zlecił badania archeologiczne średniowiecznego grodziska, zwanego Górką Kasztelańską. Zespół archeologów kierowany przez Radosława Hermana i prof. Jerzego Sikorę z Uniwersytetu Łódzkiego podjął się trudnego zadania ustalenia chronologii zabytku oraz rozpoznania stanu zachowania konstrukcji dawnego grodu.
Fenomen Górki Kasztelańskiej od blisko 20 lat nie dawał mi spokoju. Przeprowadzono tu wcześniej kilka badań, w latach 30-tych, 60-tych, ale wiele z nich nie zostało opublikowanych. Naukowcy czasem odkładali je do szuflady. Dopiero tegoroczne wykopaliska dały nowe światło na grodzisko – mówił burmistrz i zaprezentował zebranym zaproponowaną przez badaczy rekonstrukcję grodziska przed i po wojnie krzyżacko – polskiej, która miała miejsce w XIV w.
O wyjątkowości Spycimierza pod kątem historycznym opowiadali także: Tomasz Wójcik, historyk, przewodniczący Rady Miejskiej oraz dr Jędrzej Kałużny, historyk, regionalista.
Zwieńczeniem wieczoru była prezentacja fotograficzna pt. Boże Ciało 2022 autorstwa Janusza Tatarkiewicza – artysty fotografika i filmowca, wykładowcy Uniwersytetu Plastycznego im. Magdy Abakanowicz w Poznaniu. Pan Janusz pokazał zdjęcia w oryginalnej oprawie, przy akompaniamencie na żywo orkiestry OSP Spycimierz.
VI Seminarium Spycimierskie zorganizowano w ramach projektu „Procesja Bożego Ciała z tradycją kwietnych dywanów w Spycimierzu w kontekście krajobrazu kulturowo-przyrodniczego”, dofinansowanego ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury oraz z budżetu Gminy Uniejów. Beneficjentem projektu jest: Miejsko-Gminna Biblioteka Publiczna w Uniejowie.
W wydarzeniu udział wzięli:
Joanna Cicha-Kuczyńska Radca Ministra w Departamencie Ochrony Zabytków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Józef Kaczmarek – Burmistrz Miasta Uniejów, Mirosław Madajski – Zastępca Burmistrza, Tomasz Wójcik – Przewodniczący Rady Miejskiej w Uniejowie, Jolanta Ilska – Radna RM w Uniejowie, Alicja Własny – Radna RM w Uniejowie, Lucjan Łukasik- Radny RM w Uniejowie, prof. Katarzyna Smyk – Kierownik Katedry Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego UMCS w Lublinie, dr Arkadiusz Jełowicki – kustosz Muzeum Narodowego Rolnictwa i Przemysłu Rolno-Spożywczego w Szreniawie, Jacek Janowski-specjalista marketingu terytorialnego w Polskiej Organizacji Turystycznej, prof. Bogdan Włodarczyk – dziekan Wydziału Nauk Geograficznych Uniwersytetu Łódzkiego wraz z zespołem: prof. Jolantą Wojciechowską, dr Jolantą Latosińską, dr Marzeną Makowską – Iskierką i Michałem Dudą. Prof. Krzysztof Czupryński – dziekan Wydziału Nowych Technologii i Chemii WAT w Warszawie, ks. kanonik Krzysztof Ordziniak wraz z dr Małgorzatą Strzelec z Mikstatu, Joanna Banik – kierownik oddziału terenowego Narodowego Instytutu Dziedzictwa w Opolu, Janusz Tatarkiewicz – fotografik i filmowiec, wykładowca Uniwersytetu Plastycznego im. Magdy Abakanowicz w Poznaniu, Beata Szymczak – dyrektor Biblioteki Miejskiej w Uniejowie, dr Jędrzej Kałużny – historyk i regionalista, Andrzej Szoszkiewicz – koordynator ds. niematerialnego dziedzictwa gminy Uniejów, Andrea Melilli – prezes stowarzyszenia InfiorItalia, Eduardo Carbone – badacz i ekspert w dziedzinie tradycji układania kwietnych dywanów, Urszula Urbaniak – prezes Towarzystwa Przyjaciół Uniejowa, Maria Pełka – była prezes stowarzyszenia „Spycimierskie Boże Ciało”, Joanna Winnicka – prezes stowarzyszenia „Spycimierskie Boże Ciało”, ks. Dariusz Ziemniak – proboszcz parafii Spycimierz, Stanisław Pełka – sołtys Spycimierza, Marzena Dopierała- sołtys Spycimierza Kolonii, Anna Grzelak-sołtys Zielenia, pracownicy Urzędu Miasta w Uniejowie: Anna Pająk-Kowalska- inspektor ds. ochrony środowiska, Agnieszka Owczarek-podinspektor ds. promocji, Beata Czyszek-podinspektor ds. obsługi kancelarii ogólnej oraz członkowie orkiestry OSP Spycimierz i mieszkańcy parafii Spycimierz.
A.Ow.
